System sprężonego powietrza zawsze jest wyposażony w zbiornik ciśnieniowy. Jest to pojemnik, którego przeznaczeniem jest przechowywanie gazów lub cieczy pod wpływem działania sprężonego powietrza. Zbiorniki wykonywane są z różnych materiałów. Wybierane są one na podstawie rodzaju medium, które będą w nich przechowywane. Produkowane głównie ze stali węglowej malowanej proszkowo na wierzchu. Jest to opcja uniwersalna oraz najtańsza. Warto pamiętać, że chcąc przedłużyć żywotność urządzenia i uchronić je przed korozją należy użyć warstwy ochronnej z kondensatem, a także wykorzystać cynkowanie ogniowe. Jednak kupując zbiornik ciśnieniowy ze stali nierdzewnej upewniamy się, że unikniemy tego problemu. Dodatkowo zachowuje on wysoką czystość powietrza. Jest to dość drogi wybór, ale mamy pewność, że zbiornik będzie służył nam przez lata, dzięki swej niepowtarzalnej jakości. W celu produkcji zbiornika kulistego lub cylindrycznego, części kute lub walcowane są ze sobą spawane. Brak odpowiednich środków ostrożności może wpływać negatywnie na niektóre właściwości stali. Obowiązujące normy nakazują wykorzystywanie stali o dużej udarności w szczególności, kiedy eksploatacja zostaje przeprowadzana w niskich temperaturach. Urządzenia te dzieli się również ze względu na ułożenie: pionowe i poziome. Wybór zależy od ilości miejsca jakim dysponujemy. Istnieją różne rozmiary i przedziały temperatur zbiorników. Warto zaznaczyć, że dobór odpowiedniego sprzętu jest uzależniony od potrzeby konkretnej instalacji, która jest wymagana przez wydajność kompresora i odbiornik wartości ciśnienia. Dodatkowym wyposażeniem wspierającym prawidłowe funkcjonowanie oraz bezpieczeństwo użytkowania są:
- manometr, który monitoruje ciśnienie wewnątrz urządzenia
- zawór bezpieczeństwa zabezpieczający zbiornik przed zbyt wysoką wartością ciśnienia
- spust kondensatu, który uwalnia zgromadzony nadmiar kondensatu
Ze względu na ryzyko wypadku podczas eksploatacji zbiorniki ciśnieniowe muszą spełniać wszelkie wymagania bezpieczeństwa oraz zostać zgłoszone do UDT (Urząd Dozoru Technicznego). To pozwala na eksploatację w agregatach sprężarkowych i instalacjach zbiornikowych. Produkcja, projekt oraz działanie jest regulowane przepisami obejmującymi różne parametry, m.in. temperaturę pracy, współczynnik bezpieczeństwa, podatność na korozje, maksymalne ciśnienie robocze oraz minimalną temperaturę projektowa. Ukończoną konstrukcję testuje się za pomocą testów ultradźwiękowych, radiografii, a także testów ciśnieniowych. Natomiast zbiorniki wykorzystywane do lakierów i farb stosowane są wraz z pistoletem automatycznym lub ręcznym do pokrywania większych powierzchni lub na produkcji. Kształt zbiornika zależy od preferencji, lecz najbardziej znane są zbiorniki wykonane z części stożków, cylindrów czy kul. Najbardziej popularny jest cylinder z zaślepkami, które nazywa się głowicami. Głowice mogą być półkulisty lub wklęsłe. W dawnych czasach używano bardziej skomplikowanych kształtów, co utrudniało analizę urządzeń pod względem bezpieczeństwa i obsługi. Były one też znacznie trudniejsze w konstrukcji. Przez wysokie wartości ciśnienia awarie zbiorników mogą być bardzo niebezpieczne. Do najczęściej napotykanych sytuacji należą:
- używanie urządzeń na wyższych (niż dopuszczalne) wartościach ciśnienia
- niewłaściwy projekt instalacji
- korozja
- używanie zbiornika ponad dopuszczalną skalę temperatury
Jak dbać o butle?
Skutkiem takich warunków pracy może być narażenie życia swojego i pracowników. Chcąc zadbać o bezpieczeństwo pracy należy:
- robić regularne przeglądy
- sprawny manometr na wyposażeniu zbiornika
- zatwierdzenie przez UDT
- sprawny zawór bezpieczeństwa
- regularne opróżnianie zbiornika z kondensatu
- nieprzekraczanie wartości ciśnienia
